65-plussers gruwelen van ‘oudje’, ‘oude van dagen’ en ‘bejaarde’.
Het woord ‘bejaarde’ wordt volop gebruikt in kranten en op radio en TV, maar de meerderheid (57%) van de 65-plussers vindt dit een negatieve benaming. “Als vitale 80-jarige voel ik me beledigd door de benaming bejaarde”, reageert een dame. ‘Oudje’ wordt nog erger gevonden, ruim driekwart van de 65-plussers vindt dit negatief klinken. Dergelijke woorden zijn niet meer van deze tijd, aldus een vrouw van 71: “Oudje en bejaarde zijn vooral gedateerde benamingen, de hedendaagse oudere herkent zich daar niet in.”
GetOud en Probiblio vroegen aan ruim 650 mensen van 65 jaar en ouder hoe zij de diverse benamingen vinden klinken. Gewoon ‘oudere’ of ‘oudere volwassene’ krijgt meer goedkeuring. De meeste ouderen vinden dit neutraal of positief klinken. ‘Oudere mensen of oudere volwassen’ klinkt voor mij positief, andere benamingen vind ik ronduit afschuwelijk, alsof je niet meer mee telt. Ik ben recentelijk zelf met pensioen gegaan en voel mij op en top bij het leven horen…”, reageert een vrouw van 68. Het best uit de bus komt het woord ‘Senior’. Bijna driekwart vindt dit een positieve benaming, slechts 2% vindt het negatief klinken.
Meerdere ouderen geven aan dat ook de toon uitmaakt, wie het zegt, en of het al dan niet met respect is. Mensen vergeten dat ze zelf ook oud worden. “Vroeger zei ik ‘hé ouwe’, en nu ben ik het zelf”, constateert een man van 66. Een aantal ouderen vindt dat er helemaal geen speciale benaming nodig is, ‘volwassene’ is goed genoeg. Anderen geven juist aan het onzin te vinden dat er ‘krampachtig gezocht wordt naar zachtere omschrijvingen’. Een man van 66 vat samen: “Oud is oud. Gezeur over benamingen. Politieke correctheid loopt de spuigaten uit. Elke term kan leuk en positief of naar en denigrerend gebruikt worden. Het gaat om de toon en wie het zegt. Verder zal het mij eerlijk gezegd een zorg zijn. Ik heb voldoende zelfvertrouwen in huis.”
Al met al spreekt uit de antwoorden dat 65-plussers benamingen als ‘oudje’ of ‘bejaarde’ als denigrerend ervaren. Respect is gewenst, betutteling niet. Een dame van 82 wijst tot slot op nog een andere benaming die ergernis kan opwekken: “Het ergste vind ik als volkomen vreemden mij oma noemen. Mijn standaard antwoord is dan “Ik wist niet dat wij familie van elkaar waren.”