Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In maart interviewden we Klaas (69), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Klaas hoe het nu met hem gaat

Tijd tekort
In het begin kon ik mijn dagen niet vullen, maar nu gaat het goed en kom ik eigenlijk weer tijd tekort. Mijn vrijwilligerswerk bij de voedselbank waar ik de cliëntenadministratie verzorg, heb ik inmiddels net als mijn andere collega’s die ook even waren afgehaakt, weer opgepakt. Met hulp van jongeren is de voedselbank de afgelopen periode doorgegaan. De administratie die niet per se noodzakelijk is zoals de absentie-administratie (wanneer iemand zich niet afmeld voor een voedselpakket krijgt hij een brief. Tweemaal niet afmelden betekent dat je van de lijst wordt gehaald), hebben we tijdelijk laten zitten. Het is goed dat dat weer is opgepakt, anders wordt het een vrijblijvende bende van mensen die dan wel, dan niet een pakket halen en wordt er zogezegd ‘een loopje met je genomen’. Bovendien: ‘hoe groot is de moeite nu om je even af te melden?’

De karretjesdiscipline is weer terug
Sociale contacten miste ik natuurlijk wel in deze periode, maar ook dat is weer meer op orde. In de winkels waar ik kom is het ietsje drukker, maar op de tijden dat ik kom is het nog niet echt druk. Ik denk dat veel mensen bij de bakker en de slager even snel naar binnen schieten, bestellen, afrekenen en vlug weer naar buiten gaan. Er is ook weinig ruimte in die winkels.

Bij onze Jumbo was de laatste tijd overigens wel echt een puinhoop. Veel te krappe paden die ook nog eens uitkomen tussen twee kassa’s, dat is niet handig. Nu hoorde ik dat de karretjesdiscipline daar terug is en wachten de klanten weer netjes buiten op hun beurt om naar binnen te mogen.

De stad vermijd ik, eigenlijk doe ik dat altijd in de zomer en daarbuiten liever ook. Het is daar nu zo druk, zo druk is het niet eerder geweest. Leeftijdsgenoten klagen dat ze niet naar de stad kunnen wegens de drukte. Dat is vervelend, maar we hebben het geld ook nodig om de economie hier draaiende te houden. Natuurlijk snap ik dat al die mensen naar Middelburg komen, het is gewoon een hele mooie stad.

Goud voor een zacht prijsje?
In de tussentijd heb ik het hele gedoe met Europa goed gevolgd. Dat houdt de gemoederen behoorlijk bezig. Ik vind het een slechte zaak zoals het nu gaat met het bijdrukken van geld. Je eigen bezittingen worden hierdoor minder waard en dat gaat op den duur ook ten koste van bijvoorbeeld de pensioenen. Het doet mij denken aan de Weimarrepubliek. Het enige dat het echt goed doet is de goudprijs. Italië heeft na Amerika en het IMF het meeste goud. Misschien kunnen we nog eens wat van hen kopen voor een zacht prijsje.

Dagelijks leven
Door Corona ben ik in een diep gat gevallen. Mijn dagelijkse zorg voor mijn vrouw gaat door, maar ik kan niet meer naar de voedselbank. Normaal gesproken verzorg ik daar twee ochtenden per week de cliënt-administratie. Het is net alsof je ophoudt met werken, dan heb je dat ook. Je zit in een bepaald ritme en dat wordt gedwongen doorbroken. Ook een stuk van mijn sociale contacten raak ik hierdoor (tijdelijk) kwijt. We zijn nog niet eens een week verder en ik heb nu al het gevoel dat de week ineens langer gaat duren en dat gat kan ik niet opvullen. Mijn vrouw zou willen dat ik dat gat opvul met een extra schoonmaaktoer door het huis, maar dat is mijn hobby niet. Mijn werkruimte, de garage, is nog net iets te koud voor mijn hobby’s. Dat is ook erg jammer.

Positief
Het is op dit ogenblik nog niet echt positief voor mijn vrouw en mij. Vandaag ging ik naar de slager en bakker. Normaal kom ik hier mensen tegen met wie ik een praatje maak, maar het was uitgestorven. Ik ben dus helemaal niemand tegengekomen die goedendag zei en tegen wie ik iets terug zei. Dat is hier in de straat ook, iedereen zit binnen. De enige naar wie ik de afgelopen week heb gezwaaid is een buurvrouw van verderop die haar hond uitliet. Terwijl het normaal enorm druk is met schoolgaande kinderen, jongeren die aan het voetballen zijn, buren die naar hun verplichtingen gaan, etc. Nu is het wel zo dat veel mensen in onze straat wat ouder zijn en vermoedelijk bang zijn voor Corona. De genoemde cijfers 40 – 80 duizend doden, daar wil je niet graag tussen zitten.

Saamhorigheid
Het saamhorigheidsgevoel gaat langs mij heen, we wonen naast een weiland met koeien en die doen ook niet veel meer dan af en toe ‘boeeee’ roepen. Wel zien we veel mensen die iets voor een ander doen. Dat is mooi, maar ik ben bang dat zodra deze tijd voorbij is de grijze golf (ik dus) het vrijwilligerswerk weer gaan doen. Begrijp me niet verkeerd: het is mooi dat ze het doen, maar doe het dan blijvend! Wat ik echt vervelend vind, is dat ze zichzelf roemen op sociale media, daar hou ik niet van.

Tips
Gewoon doorgaan. Het zit in het leven wel eens vaker tegen. Het grote verschil is alleen dat we hier part nog deel aan hebben, het overvalt ons gewoon. Een persoonlijk probleem is hier helemaal niet aan de orde, je kunt er niets aan veranderen, je staat machteloos. Misschien is er financieel nog eens wat te schnabbelen op de beurs. Ik volg het altijd, maar nu weer intensiever.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Ritme van de dag
Vorig jaar is mijn man plotseling overleden. Dat heb ik als heel erg ervaren, ik heb er een flinke tik van gekregen. Daarna kon ik, doordat alle vaste punten in mijn weekpatroon weg waren, niet meer in mijn ritme komen. Mijn hoofd was leeg. Ik kreeg er maar niets in en nam niets meer op. Dat is door corona nog een slagje erger geworden. Ik moest eigenlijk nadenken over nieuwe doelstellingen om over de sores van het overlijden heen te komen. Daar ben ik niet eens aan toegekomen; corona kwam ten tonele. Nu, vier maanden later, merk ik dat het weer wat komt. Kennelijk heb ik leren omgaan met deze nieuwe situatie met corona.

Door de hond, toch aanspraak
De hond, die al tien jaar bij mij is, was in deze periode heel fijn. Ik woon in een ruime woonwijk, grenzend aan een groot park. Veel gezichten die daar rondlopen ken ik. Ik heb min of meer ook profijt gehad van het vrij heftige jaar. De mensen waren nog meer meelevend dan normaal. Dat heeft bijgedragen tot een iets soepelere beleving van de hele periode. Want als je de hele dag tegen niemand iets kan zeggen, is dat niet fijn. De muren praten niet.

Beweging
Dertig jaar geleden kon je een lenigheidskeuring laten uitvoeren en werd in je ingeschaald in een gymklas. Dat deed ik en inmiddels ben ik alweer dertig jaar lid van de gym. Een ochtend per week gym ik. Het kan vaker, maar ik vind het nu ook weer niet zo leuk dat ik er twee ochtenden in de week voor vrij wil houden. Zes weken geleden zijn we weer van start gegaan, dit keer buiten. Maar dat is nu door de zomervakantie gestopt.

Af en toe maak ik een fietstochtje en ga ik bijvoorbeeld naar de boerderij voor verse groenten. Ik zie dat fietstochtje als een uitstapje. Ja, een kinderhand is snel gevuld.

Wantrouwen
De gemoedelijkheid en gastvrijheid zijn veranderd, ik voel zelfs dat vriendinnen een beetje wantrouwend zijn. Ze noemen allemaal op wat voor maatregelen ze nemen en ik heb zelfs al eens de vraag gekregen of ik wel ontsmettingsmiddel bij me heb. Nee, dat had ik niet, zoiets heb ik thuis staan. Laatst kwam er een vriendin. Ze parkeerde haar auto voor de deur, stapte uit, liep naar binnen en ontsmette gelijk haar handen. Ik keer ernaar en dacht: ‘Moet dat nou?’ Toen ze weg was zag ik tot mijn verbazing wat kwakken ontsmettingsmiddel mijn parket intrekken.

Iemand vertelde mij dat ze voordat haar dochter kwam alle deurknoppen had schoongemaakt en de deuren voor haar komst alvast had opgezet, zodat ze zo door kon lopen. Als ik zulke verhalen hoor, dan denk ik: ‘Wat een waanzin!’

Lachen
Afgelopen zondag had ik onverwachts kennissen over de vloer. Ze hadden hun hond meegenomen. Een grote, een jaar oude reu. Hij zat aangelijnd naast zijn baasje in de tuin. Plots hoor ik twee huizen verderop de tuindeur opengaan. Kinderen renden het huis uit en sprongen en joelden op de trampoline. De reu had dit kennelijk nooit eerder meegemaakt en plaste van ellende over de sportschoenen van zijn baasje heen, waarbij hij precies mikte in het gaatje waar normaal de schoenveter doorheen gaat. Dat meemaken en een lekkere lachbui in deze tijd, is een fijne afleiding!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In maart interviewden we Piet (81), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Piet hoe het nu met hem gaat.

Gezelligheid op de gang

We zitten nog steeds vaak met elkaar op de gang, dat is altijd gezellig. Zeker als ik erbij ben. Maar nu is de gang leeg, ze zijn boven in het restaurant en nemen afscheid van iemand van de activiteitenbegeleiding. Ik ben niet uitgenodigd voor het afscheid. Boven kom ik nooit. Al hadden ze me uitgenodigd, dan was ik niet gegaan.

1,5 meter van elkaar

De afgelopen periode heb ik langs me heen laten gaan. Krijg je het, dan krijg je het. Kijk we moeten 1,5 meter van elkaar afzitten, maar als ze me wassen en douchen zitten ze aan me. En als ze bij mij klaar zijn, gaan ze naar de buurvrouw. Inmiddels mogen ze zelf weten of ze een mondkapje gebruiken. De een doet het wel, de ander niet. Van mij hoeft het niet, nee ik ben 81 als ik het krijg, dan ben je mij kwijt. Maar onder elkaar zitten we altijd 1,5 meter bij elkaar vandaan.

We zijn er hier heel goed doorheen gekomen, niemand heeft iets gehad, dus dat is wel lekker. Als dat anders was geweest zouden we niet meer op de gang mogen komen en zaten we opgesloten in onze kamers.

Mijn zus is weer geweest

Een paar weken geleden is mijn zus voor het eerst weer op visite geweest. Eerst twee keer op woensdagmiddag van twee tot half vier. Zij moest een mondkapje dragen, ik niet. Ik kreeg koffie, zij niet. Nu mag ze weer gewoon op mijn kamer komen. Maar dan moet ze beneden wel haar naam, telefoonnummer en handtekening zetten, want als er wat gebeurt dan kunnen ze de mensen altijd opbellen.

Verhuizen

Binnenkort ga ik misschien wel naar een ander tehuis. Hier wordt het volgend jaar gerenoveerd en ze hebben al gezegd: ‘Als je iets anders kunt vinden, dan moet je gaan.’ Mijn zus zei al dat ik maar bij hen moest komen. Mijn indicatie is van 4 naar 6 gegaan. Afgelopen donderdag hebben we de formulieren ingevuld en vandaag zijn we al gebeld dat er een kamer vrij is. Morgen gaat mijn zus met haar dochter kijken en als het hen bevalt, ga ik kijken. Ik wil het zelf ook zien. Misschien zeg ik wel dat ik het niets vind, dan ga ik niet.

Dagelijks leven
Kijk, wij komen nu niet buiten, maar ik kwam toch al niet buiten. Voor hen die nog wel buiten kwamen, is het veel moeilijker. Wij vermaken ons de hele dag op de gang. Daar zitten we met een man of vijf met telkens 1,5 meter ertussen. ’s-Morgens een paar uur en ’s-Middags ook. Normaal zaten we alleen op dinsdag op de gang om koffie te drinken en nu dus iedere dag. Met de mensen onder elkaar is het nu leuker dan het voorheen was. We zien elkaar veel meer. Zojuist ook nog, ik ging op de gang zitten, kwam er een buurman om het hoekje kijken die zegt: ‘Piet, je zit er, gezellig, ik kom ook.’

Mijn zus kwam drie keer per week, zij komt nu niet meer. Haar man is oud en ziek, dus zij blijft ook binnen. Mijn schoonzus belt me vaak. Ze is 92 en woont ook in een verzorgingshuis en dan heb ik nog een zwager. Verder heb ik niet veel mensen meer om mij heen, ze zijn allemaal overleden.

Verplegend personeel
Onder het verplegend personeel merk ik niets van corona. De zuster zei vanmorgen nog: ‘Gelukkig hebben wij niemand met corona’. Ze vertelde wel dat ze buiten het werk om zo veel als mogelijk thuisblijft. Ze zijn allemaal lief en aardig, zoals altijd. Ze komen soms ook gezellig bij ons zitten. Vandaag zei ik tegen de zuster die mijn ogen kwam druppelen: ‘Zuster 1,5 meter bij mij vandaan’ ze zegt: ‘Ja dan druppel ik je ogen ook niet’.

Buitenwereld
Het is een dooie boel op TV, ik vind er niets aan. Vandaag deed ik hem aan en hoorde ik weer zoveel doden. Je kunt hem niet aanzetten of ze hebben het over het coronavirus. En de leuke programma’s hebben geen publiek. Ik kijk graag naar Voetbal Inside, maar daar mag nu ook geen publiek meer bij. Die gasten maken gein onder elkaar en het publiek moet altijd lachen, nu is het stil.

Angst
Het is een enge tijd, je weet niet hoe lang het nog gaat duren. Als het zover komt dat het virus in het huis komt, mag je je kamer niet meer uit. Bang ben ik niet. Ik weet niet hoe het komt, maar ik maak me echt niet druk. Het dringt niet tot mij door. Misschien komt het omdat ik al een hoop heb meegemaakt. Ik ben al een keer opgegeven en toen heb ik alles van mij afgegooid. Als ik het krijg, dan weet ik dat het elk ogenblik met mij is gebeurd.

Positief
Alle acties die er nu zijn, zijn prachtig. Wij hebben al twee keer een bos bloemen gehad en een keer taart. Er zijn mensen die helemaal zonder hulp zitten, daar gaan ze boodschapjes brengen. Ik heb een hele lieve broeder Lahlou en die doet de boodschapjes voor mij. Dat doet hij in zijn vrije tijd. Heeft hij een middagdienst dan gaat hij voor zijn dienst eerst nog even naar de supermarkt. Het is echt een hele lieve man hoor! Hij heeft net een paar nachtdiensten gehad, maar gelukkig komt hij morgen weer. Hij vermaakt de boel.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In april interviewden we Wouter (75), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Wouter hoe het nu met hem gaat.

Het is een waterleiding

Mijn gezondheid is helemaal gewijzigd door die prostaat. Daar ben ik vorige week aan geholpen. Eigenlijk hoor ik te lopen en in beweging te blijven, maar dat gaat niet van harte. Voorlopig ga ik niet naar buiten. Het is een waterleiding daar beneden en ik ga niet voor joker lopen. Met dat mooie weer heb je toch een lichte broek aan en daar zie je iedere spetter op. Ik ga zo lekker op mijn balkonnetje achter zitten met een bakkie en dan geloof ik het wel.

Jongeren gaan niet dood, oudjes wel

Bang ben ik niet geweest, ik heb niet stilgestaan bij corona. En ik kom toch met genoeg mensen nog in aanraking, dan kan het wel eens link zijn. Ik wil nog niet zeggen dat de bui over is, want het steekt weer de kop op. Het zijn alarmerendere berichten met de jeugd, ze hebben maling aan alles. Zij gaan er niet dood aan, maar de oudjes wel. Ik houd mij deze zomer op de achtergrond.

Trump had het niet verwacht

Die beurzen zijn niet hersteld en dat zal voorlopig niet gebeuren ook. Het is nog steeds een brok ellende. Ik kan niet anders dan maar gewoon verder leven. Ik heb het wel een keer eerder meegemaakt, maar deze viel zwaar tegen. Ik had het niet verwacht, maar Trump ook niet. Onder hem ging het goed met de economie, maar nu loopt hij met een mondkapje en draait het liefst alle Chinezen de nek om. De economie in China leeft de laatste tijd weer een beetje op, dat kan je van Amerika niet zeggen. Dat is haat en nijd onderling en zo zal het wel blijven.

Ze doen moeilijk bij Trouw

De dag begin ik achter de computer en lees ik mijn krantje. Tegenwoordig gaan ze moeilijk doen bij Trouw, dan zeggen ze: ‘Je hebt al zoveel artikelen gelezen’ en dan krijg je een lijst met abonnementen. Vroeger had ik een abonnement, maar die heb ik opgezegd. De zaterdagskrant met al die bijlagen: weg ermee. In heb begin vond ik het jammer, maar nu niet meer. Het scheelt veel tijd, je gaat onwillekeurig ook dingen lezen waar je niets aan hebt.

Een computer van de baas

Ik ben te laat in de moderne apparatuur gestapt en ik heb geen familie die er interesse in heeft. Ja in Canada, maar hier in Nederland is het niets. Ik kon op het werk cursussen volgen, maar toen stond ik ineens op straat en was het niet meer nodig. Je kon ook nog een computer kopen van de baas, ja van je eigen centen natuurlijk. Dat stelde eigenlijk ook niet veel voor.

Het gaat beteren

Ik ben optimistisch, het gaat beteren, anders kunnen ze de hele tent wel dichtgooien en volgens mij moet het wel een keer ophouden. Maar ja als de jeugd er ook al de brui aan geeft … We moeten nog maar niet denken aan de donkere dagen die gaan komen. Normaal was ik dan altijd buiten, kon uren lopen en genoot dan van alle lichtjes en versieringen. Tegen de donkere dagen zie ik niet op, het passeert vanzelf.

Dagelijks leven
Mijn leven ziet er niet veel anders uit, dan anders. Ik ben gewoon enorm beperkt in mijn bewegingsvrijheid, corona of geen corona. Volgende week ga ik misschien wel weer eens een stukje buiten lopen, want ik heb het gevoel dat ik helemaal dichtgegroeid ben de laatste dagen. Afgelopen woensdag had ik nog een afspraak in het ziekenhuis, ben gegaan, maar wel voor Jan Lul. Ik had gewoon eerst even in mijn brievenbus moeten kijken, want daar bleek een afzegbrief in te liggen. Meestal sturen ze een email, maar nu dus een brief. Verder heb ik voorlopig nog niet veel hinder van de crisis ondervonden. In de winkels was tijdelijk het een en ander niet verkrijgbaar, maar als er een run op iets is, heb ik altijd het nakijken. Inmiddels ben ik daarop voorbereid. Ik heb zoveel koffie besteld bij Koffievoordeel dat ik maanden vooruit kan. Helaas werden mijn online boodschappen bij de Jumbo niet geaccepteerd, maar toen kwam er een belletje van mijn buurman of hij boodschappen mee kon nemen, nou dat was uit de hemel gegrepen.

Angst
Ik zie het hier nog niet zo hopeloos worden als in New York of Italië. Als je maar voldoende afstand houdt, zie ik het wel langzaam wegglijden. Waar ik wel even van schrok was het 16-jarige, kerngezonde meisje in de buurt van Parijs. Ze mankeerde niets, begon te sputteren en te stotteren, werd opgenomen en overleed. Dan lees je iets verder in de krant over een vrouw van 95 in Italië die uit het ziekenhuis is ontslagen. Dat is de omgekeerde wereld.

Nou ja, ik heb toch ook wel een beetje angst. Voorheen niet, toen dacht ik longen te hebben als de beste en rookte me te barsten. Maar nu heb ik te horen gekregen dat ik hartpatiënt ben en nu is het toch anders. Als ik nu corona krijg, dan wordt het toch link en daar komt bij dat mijn leeftijd ook link is. Maar ja, als je het krijgt weet je ook niet in welke mate je het krijgt. Youp van ’t Hek kreeg het en is inmiddels ook weer thuis.

Eerste gevolgen corona
Ik heb zeker de eerste gevolgen van corona al ondervonden: mijn financiële situatie. Alle beurzen zijn in elkaar gestort en ik dacht: ‘Zo’n vaart zal het wel niet lopen.’ En toen was ik net te laat met verkopen. Helemaal verkeerd gegokt natuurlijk, ik gok altijd verkeerd in mijn leven. Ik heb pensioen hoor, mij hoor je niet klagen, ik kom mijn dag wel door. En over dat geld dat als brandhout verloren is gegaan, maak ik me ook geen zorgen, want ik wilde toch niets kopen. Er zijn behoorlijk wat mensen die het wel echt voor hun kiezen krijgen. Neem mijn schoonmaakster, mijn lichtpuntje in de week. Ze werkt op de Haagse Markt, maar niet in de levensmiddelenhandel, dus haar kraam is gesloten. Ze heeft nu gesolliciteerd in de zorg. Ik hoop dat dat wat wordt.

Positief
Van vervelen is geen sprake ik heb nog zoveel dingen liggen om te doen, daar kom ik tot nu toe ook niet doorheen. Dan kan ik maar beter alles opschuiven, een glaasje nemen en denken: ‘Ik geloof het verder wel.’ Eigenlijk heb ik veel te veel aan mijn hoofd en daar kom ik ook niet uit. Ik weet niet wat het is, jongeren vatten het allemaal zo makkelijk op. Daar blijft alles beter hangen, maar de laatste jaren lukt dat mij niet meer. Nu ook weer zit ik met een iPhone te kloten, dan denk ik: ‘Waar ben ik nu weer mee bezig?’ Ik ben blij dat ik een buurman heb die me altijd helpt. Dat is positief!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In maart interviewden we Anny (70), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Anny hoe het nu met haar gaat.

Blijf rustig, blijf thuis of in Nederland

Het ergste lijkt voorbij, maar we moeten nog steeds voorzichtig doen. Ik hoop maar dat mensen zich allemaal een beetje houden aan wat er van hen wordt gevraagd, zodat er geen tweede golf komt. Nu zie je dat mensen op vakantie willen. Aan de ene kant snap ik dat wel, maar aan de andere kant denk ik: Blijf rustig, blijf thuis of in Nederland, maar ga het niet opzoeken in het buitenland. Dat vind ik toch wel link. En dan nu al die feestvierende jongeren in Albufeira. Ik kan me voorstellen dat ze graag willen feesten, maar houd je een beetje aan de regels. Het is lastig, dat weet ik en jongeren beslissen op een gegeven moment zelf wat ze doen ook al adviseren ouders misschien wel anders.

Genieten van vakanties die zijn geweest

Wij zouden net als vorig jaar met onze dochter, schoonzoon en kleindochter op vakantie gaan. We wilden graag een bezoek brengen aan Auschwitz en hadden een mooi huis in Polen gehuurd. Dat ging niet door, dat is jammer, maar het is niet anders. Ik kijk terug op de vele mooie vakanties die ik in mijn leven heb gehad en in gedachten beleef ik de vakanties weer opnieuw, helemaal als ik op mijn iPad webcams bezoek van bijzondere plekken waar we zijn geweest.

De fysio komt nu thuis

Normaal ging ik wekelijks naar het verpleeghuis voor fysiotherapie. Door corona mocht ik daar niet meer komen en pas sinds de laatste weken hebben we via Skype contact. Maar vandaag is ze bij mij thuis geweest. Voor het eerst. Dat ging goed. Ik ben blij dat ze me weer heeft behandeld. Fysiotherapie is inmiddels net als Parkinson onderdeel van mijn leven.

Saamhorigheid

De nieuwe vrijwilligers die tijdens corona zijn opgestaan, doen dat volgens mij gedeeltelijk nog steeds. Minder dan tijdens corona, maar het is niet allemaal weg. We moeten niet vergeten dat ook veel mensen vrijwilligerswerk oppakten, omdat ze plotseling thuis kwamen te zitten en inmiddels weer aan het werk zijn. Maar van degenen die geen betaalde baan hebben denk ik: Ga nog maar even door met al het werk waaraan je bent begonnen.

Geen politieke kleur

Aan het begin van de crisis maakte ik mij druk over de politiek die af en toe lijnrecht tegenover elkaar leek te staan. Ik heb veel debatten en praatprogramma’s gevolgd (overigens, wat fijn dat er geen publiek meer aanwezig is in programma’s. Vooral dat storende geklap is nu voorbij. Wat een rust!), af en toe waren er nog uitschieters, maar gelukkig kwam het in grote lijnen toch op hetzelfde neer.

De keuze van Rutte om Van Rijn te vragen Bruno Bruins te vervangen vond ik heel erg goed. Het was in het belang van Nederland dat ze niet hebben gekeken naar een partij, maar alleen naar ervaring. Van Rijn heeft gewerkt voor alle Nederlanders en dat heeft hij zeer goed gedaan!

Dagelijks leven
Corona betekent voor mij dat ik opgesloten in huis zit en dat vind ik niet leuk. Het is heel vreemd. Ik heb Parkinson en mede daardoor ben ik zeer slecht ter been. Normaal gesproken ga ik een dag per week naar mijn vrijwilligerswerk, gaan we op visite, naar de fysiotherapie, brengen regelmatig een bezoekje aan de McDonalds en ineens is dat er allemaal niet meer. Ons ritme is weg. Ik probeer nu thuis zoveel als mogelijk te bewegen, maar of dat lukt is mede afhankelijk van mijn medicijnen. De stimulans van de fysiotherapeut mis ik nu wel.

Politiek
De politiek lijkt ook in deze tijd tegenover elkaar te staan, dat vind ik jammer en voelt ook een beetje unheimisch. Soms ben ik het eens met een lockdown, maar als je dan nadenkt over de tegenargumenten, klinkt dat ook goed. Het is moeilijk. Wie heeft nu gelijk? We leggen ons neer bij wat ons door de politiek wordt verteld. Ik ben blij dat ik zelf die beslissingen niet hoef te nemen.

Angst
Als mijn man, die ook tot de ouderen behoort, boodschappen gaat doen, moet hij van mij heel voorzichtig zijn en afstand houden. Hij is mijn man, maar ook mijn mantelzorger. Kinderen en jongeren moeten dat ook en het gros doet dat volgens mij trouw, maar er zijn er helaas ook een paar die dat niet doen. Dat vind ik niet leuk. Bang ben ik niet. Ik hoop en bid dat het aan ons huis voorbijgaat.

Vervelen
Bang zijn mezelf te vervelen ben ik zeer zeker niet. Ik kan mijzelf sowieso helemaal verliezen in het maken van kaarten, maar ook in mijn beste aankoop ooit: de Ipad. Toen ik vijf jaar geleden ziek werd zorgde deze ervoor dat mijn wereld groter werd: van ideeën opdoen voor mijn hobby’s, het lezen van het nieuws tot en met het kijken van de zondagse kerkdienst. Geweldig toch?!

Saamhorigheid
Er worden mooie initiatieven genomen zoals een belkring en boodschappen die thuis worden bezorgd. Dat wordt gedaan door veel vrijwilligers die dat anders nooit deden. Ik hoop dat dat zo blijft en dat al deze nieuwe vrijwilligers dit blijven doen.

Het gevoel van saamhorigheid kreeg ik afgelopen week door de bloemen die bij ouderen en zorgpersoneel zijn bezorgd, de kerkklokken die om 19.00 uur gingen luidden voor hoop en troost, de Dag van het Nationale Gebed, You’ll never walk alone dat op vele radiozenders tegelijk te horen was en natuurlijk de koning die ons toesprak. Ik vind dat erg mooi en het doet mij goed.

Positief
Wat ik positief vind is dat de mensen tot rust worden gemaand. Het lijkt wel of iedereen eens een keer tot rust komt en ik geloof dat dat ten goede komt van de mensen. Zeven dagen per week vliegen en draven, dat is niet goed. Mensen worden inventiever, ze moeten en hebben er ook de tijd voor. Dat vind ik mooi aan deze tijd!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In maart interviewden we Janna (82), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Janna hoe het nu met haar gaat.

50 boeken gelezen en de kerstkaarten liggen klaar

De afgelopen periode ben ik lezend doorgekomen. Ik denk dat ik wel 50 boeken heb gelezen. Gelukkig allemaal hele goede en zijn ze minder dan leg ik ze gewoon naast me neer. Het was fantastisch en zo boeiend dat ik soms tot ’s avonds laat nog zat te lezen. Gelukkig lagen er de laatste tijd genoeg in het wijkcentrum op de boekentafel om mee te nemen, dat kwam de afgelopen maanden dus heel goed uit. Als ik de boeken uit heb, geef ik ze ook weer door.

Verder ben ik al begonnen met het maken van de kerstkaarten. Ieder jaar zijn dat er toch zo’n 40, 50. Ik had alle spullen in huis en het maken ging vanaf het begin af aan zo goed dat ik enthousiaster en enthousiaster werd. Inmiddels ben ik bijna klaar.

Er was veel behoefte aan telefonisch contact

Mijn broer en schoonzus wonen in België. Naar hen heb ik heel veel gebeld, maar eigenlijk heb ik sowieso heel veel gebeld. Het zal vast te merken zijn aan de telefoonnota. Aan de mensen merkte ik dat er echt veel behoefte aan telefoontjes was. Bij sommigen merkte ik dat ze ook behoefte hadden af te spreken. Dus dan vroeg ik ze vaak om een stukje te lopen. Iedereen was daar voor in.

Mijn clubjes zijn weer opgestart

De clubjes waar ik lid van ben, zijn ook weer van start gegaan. Een heb ik al bezocht. Doordat de ruimtes klein zijn, zijn de groepjes gehalveerd. We zitten nu aan de kopse kant van tafels van 1,5 meter. Volgende week wil ik weer naar mijn andere clubjes, want missen doe ik het wel. Het mooie was: op het moment dat mijn boeken uit waren en de kerstkaarten haast klaar voor verzending, gingen de clubjes weer van start.

Met de bus & mondkapje op stap

Een vriendin van mij belde of ik meeging naar het Museon, omdat daar een tentoonstelling van over het Jappenkamp* was. Natuurlijk ging ik mee. Zij met de fiets, ik met de tram en bus. De tentoonstelling was mooi en heeft mij enorm ontroerd en aangegrepen. Met mondkapje in mijn hand stopte de bus voor me. Ik stapte in, zwaaide nog naar mijn vriendin en liep naar de stoel. Ineens kwam er uit de speaker een luidde stem die zei: ‘Wil die aardige mevrouw die net is ingestapt haar mondkapje voordoen?’ Toen vond ik me echt heel oud geworden, dat ik het meest belangrijke in de bus vergeet.

Ik heb het goed gedaan!

Terugdenkend kan ik niet anders dan zeggen dat ik de afgelopen maanden niet als ellende heb gevoeld. Natuurlijk ik vond het rottig, voelde me beklemd, was ook een beetje bang ‘hopelijk overkomt het mij niet’, maar mijn pluspunt is dat ik nog zo goed ter been ben. Als dat zou afvallen, dan hoeft het voor mij denk ik niet meer.  Ik ben 83, behoor tot de risicogroep en vind dat ik het goed heb gedaan!

*Janna verbleef gedurende drie jaar van haar kinderjaren in het Jappenkamp

Dagelijks leven
Normaal gesproken ben ik altijd druk met mijn clubjes: kaarten maken, spelletjes spelen en gymnastiek en met het onderhouden van mijn vriendschappen. Alles is nu afgezegd, maar ik verveel mij niet. Doe de boodschappen, spreek een hoop mensen via de telefoon en besteed veel tijd aan mijn hobby’s: lezen en kaarten maken. Daarbij zet ik dan een heerlijk muziekje op. Ik gebruik nog steeds geen internet, was dat maar al zo. Ik bel veel en kijk TV, dan ben je al snel op de hoogte. Ik grijp nu ook weer vaker naar een vakantiefotoalbum. Zo herbeleef ik de vakantie weer.

Hamsteren
Gisteren had ik de laatste rol wc-papier te pakken. Op mijn boodschappenlijstje zette ik: ‘nieuwe rollen’. Helaas, bij de supermarkt was alles uitverkocht. Gelukkig trof ik buren in de lift die ‘s middags in Naaldwijk voor mij een pak wc-papier hebben gekocht. Zo lief!

Besmetting
Ik ben niet bang voor besmetting. We leren hier ook weer van. Ik wacht het allemaal wel af.

Anders dan anders
De samenhang tussen de mensen is nu echt fantastisch! Neem nu mijn wc-papier verhaal en natuurlijk heb ik deze week ook om 20.00 uur op het balkon gestaan en hard geklapt voor iedereen die nu voor ons zorgt.

Tips
Als je geeft en eerlijk bent, heeft dat nu op jezelf ook een effect. Stond je nooit open voor een ander, dan gebeurt dat nu ook niet. Ik onderhoud mijn contacten heel goed. Spreek af met familie en vrienden, bel veel en is er iemand jarig dan stuur ik een kaartje. Daar heb ik nu profijt van. Overigens heb ik altijd een voldaan en lekker gevoel als ik aardig ben tegen iemand.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Foto: Roelof Lenten

Serieuze aangelegenheid

In februari ben ik voor mijn stichting Wiesje naar Suriname vertrokken. Daar openden we op 28 februari een dagbestedingscentrum voor mensen met dementie. Op 5 maart kwam ik terug en kort daarna was corona een serieuze aangelegenheid: we moesten thuisblijven. In een paar dagen tijd realiseer je je dat het om een situatie gaat die de hele wereldbevolking raakt en waar ook ik onderdeel van ben.

Kosmisch geheel

In de eerste dagen van maart was ik wat ontregeld. De informatie die ik kreeg kwam als druppels uit een kraan bij mij naar binnen: patsss patsss patsss … Elke druppel was een verhaal dat tot je kwam. Er waren waarschuwingen, mooie slogans op video en er werden prachtige liederen gemaakt. We waren een kosmisch geheel geworden. Ik ging bij mezelf na: Waar ben ik van ontregeld? Omdat er een gebrek aan tegenspraak is? Omdat ik ongerust ben over het vervolg? Want al het werk dat ik had was opeens foetsie.

Stilstaan en zoeken

Ik heb mijn ongerustheid aangepast naar de omstandigheden waarin ik mij bevond. Normaal stond ik altijd rond 7 uur naast mijn bed, want ik moest sporten en dit doen en dat. Het moest allemaal. Opeens ontdekte ik dat ik niets hoefde. Halelu! En er was niemand die mij dat kwalijk nam. Ik heb wat dat betreft deelgenomen aan dat wat ik uiteindelijk ‘De beproeving van de wereld’ noem. We moesten stilstaan en zoeken naar een innerlijke reflectie.

Precies 100 jaar

Ik heb gemerkt dat mijn medisch onderricht wanneer het gaat om bacteriën en virussen ineens zo’n loop, nee een enorme vaart heeft genomen. Op geen enkele manier kon ik ontkomen aan de kennis die over mij heen werd gestrooid. We hebben samen Moeder Aarde vertrapt. We hebben niet op het trottoir gelopen, nee we liepen midden op de weg en hebben alles vertrapt. En zij vraagt nu om gerechtigheid. Bij jezelf naar binnenkijken vraagt energie. Dat is niet iets wat zomaar gebeurt. Ik verdien het als persoon om voor mijzelf eerlijk te zijn. Hoe heb ik me opgesteld in mijn leven? Wat is mijn kennis van de historie van deze wereld, van de kosmos, het universum …? Wat zijn alle gebeurtenissen die geweest zijn? 100 jaar geleden hadden we Spaanse griep, 200 jaar geleden was er iets en 300 jaar geleden ook. Het is telkens precies 100 jaar. Het overgrote deel van ons is nog geen 100 dus we hebben allemaal in de korte tijd dat we leven iets met het leven gedaan: we hebben erop los geleefd. We zijn misschien het leven tot last geweest.

Schrikkeljaar

Mijn persoonlijke pad is er een vol hindernissen in de laatste jaren van mijn leven en ik had niet verwacht dat deze er nog bij zou komen. Ik ben opgevoed met: ‘Pas op, er komt een schrikkeljaar aan.’ En dat heb ik in december ook telkens gezegd. Het heeft mij gebracht dat ik niet horend doof en niet ziende blind ben, maar gewoon alert. Ik ben niet angstig voor corona, ik ben niet bang, ik ben gewoon voorzichtig. Mijn omgeving heb ik daarin meegenomen en de afgelopen maanden van alles aangepakt.

Familieziek

Mijn echtgenoot verjaarde en voor hem heb ik een defilé georganiseerd. Hij zat op z’n “troon” -een mooi versierde stoel- familie, vrienden en buren reden, fietsten of liepen langs, pakten iets lekkers van de tafel en mijn echtgenoot zwaaide. Vele mensen hadden in deze tijd iets te vieren en hebben daar een passende oplossing voor gevonden. Ik vind het behoorlijk klagerig dat mensen voor het raam gingen staan en zwaaien. Dat ze klaagden: ‘Ik kan mijn ouders niet zien, ik kan niet naar mijn moeder.’ Je wilt toch dat je moeder langer leeft? Ik begrijp dat klagen niet. Inmiddels woon ik bijna 53 jaar in Nederland en wist niet dat Nederlanders zo ontzettend familieziek zijn. Ik heb altijd gehoord: ‘Oooo, kerst weer en dan dat weer.’ En nu bleek toch dat er een grote liefdeskrans was naar alles waar men naartoe wilde. Ik probeerde inventief te zijn en me niet te onttrekken aan de werkelijkheid, maar er iets mee te doen. Naar tevredenheid blik ik terug op de afgelopen maanden, ondanks het feit dat ik af en toe vrij bedroefd was bij de gedachte ‘Dit hoort dus ook nog op mijn pad thuis.’

Trots op de overheid

Buitengewoon trots ben ik op Nederland, op de overheid. Ze hebben het heel goed aangepakt en ik zou willen dat het stand houdt. Dat gevoel heb ik nu niet. Het lijkt alsof ze zich laten overdonderen door het weeklagen van de hele massa en nemen overhaaste besluiten. Dat vind ik jammer. We moeten met open en eerlijke ogen kijken naar de leiders, naar hoe zij het doen. We willen toch niet vervallen in een samenleving die sociaal of economisch instort? Nee, dat geloof ik niet, niemand wil dat. Deze situatie vroeg van iedereen: loyaal zijn met, naar en voor elkaar!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

In april interviewden we Joke (68), zie het verhaal onderaan. In deze update vertelt Joke hoe het nu met haar gaat. 

De kaartjes hebben me heel goed gedaan

Aan het begin van de crisis heb ik dankzij Wij & corona heel veel kaartjes gekregen van mensen die mij een hart onder de riem wilden steken. Dat heeft me heel goed gedaan. Ze hangen allemaal aan mijn deur en ik haal ze er niet vanaf. Ik lees ze op mijn manier iedere keer weer opnieuw. Dan denk ik: ‘Joke, je moet vooruit’, en dan krijg ik weer een domper en lukt het toch niet zoals het moet. Mijn bloeddruk wil maar niet zakken en ik voel me ziek. Ze hebben me helemaal onderzocht en zeggen dat het van de stress komt. Ja, dan ben je uitgepraat. Nu breng ik veel tijd door op bed.

Mijn dochter komt bij mij

Vorige week hebben ze van de bingo gebeld, hij gaat volgende week weer open. Of ik ook kom. Ik heb gezegd: ‘Nee hoor, ik ga niet.’ Dadelijk loop ik daar corona op.

Mijn dochter komt elke week hierheen. Nu heeft ze gevraagd of ik bij haar kom eten en een nachtje bij haar kom slapen. In de vluchtigheid had ik gezegd: ‘Ja, dat is goed’, maar daar heb ik twee nachten van wakker gelegen. Ik heb haar gebeld om te zeggen dat ik niet durf. Toen zei ze: ‘Nou dan kom ik toch naar jou toe.’

Naar buiten gaan

Inmiddels ben ik weer voor het eerst met mijn vriendin op pad geweest. We hebben gewandeld in Leidschendam en zijn ook nog even naar winkelcentrum Leidschenhage geweest. Dat ging goed, ik heb genoten en was pas om twaalf uur ’s avonds weer thuis.

Zilverlijn

Twee jaar geleden hebben ze me opgegeven voor een maatje bij het Ouderenfonds. Dan zou iemand elke week een kop koffie met mij gaan drinken. Ze hebben me er nooit meer over gebeld, tot een paar weken geleden. Toen belden ze dat ze met het maatjesproject gaan stoppen. Nou ja, ik had toch geen maatje, maar ze hebben nu de Zilverlijn. Nu heeft er vijf keer iemand gebeld en dat was echt leuk. Ik heb ook een man gesproken en daar heb ik zelfs mee gelachen. De laatste keer was het maar een kort gesprek, het liep niet. En deze week ben ik niet meer gebeld, dat is jammer want je wacht er toch op. Je wilt gewoon je verhaal kwijt en dan denk ik: ‘Heb ik iets verkeerds gezegd of ratel ik teveel? Want als ik een keer begin met mijn verhaal dan kom je er niet zo makkelijk meer tussen.’ Misschien moet ik ze zelf maar eens bellen, dan hoef ik er ook niet wakker van te liggen.

Dagelijks leven
Het is zo saai. Ik zie niemand. Mijn beide dochters werken. De een in een winkel voor kantoorartikelen en de ander is conducteur op de trein. Ze komen met zoveel mensen in aanraking, dat ik niet bij ze in de buurt durf te komen. Gelukkig brengen ze wel de boodschappen. Als ze die voor de deur zetten en weer weggaan, schieten bij mij de tranen in de ogen. Even een knuffel of elkaar gewoon lekker beetpakken, het zit er niet meer in. Ik denk dat het nog heel lang gaat duren. Ik heb tegen mijn meiden gezegd dat we elkaar misschien pas weer eind november mogen zien en dat het nooit meer zo wordt als vroeger. Wat is het leven dan nog? Hoe moet het verder? Toen mijn man overleed vond ik het een straf, maar dit vind ik ook een straf. Nu zit ik in huis of op het balkon. Buiten mijn appartement kom ik niet, want het kan niet zo zijn dat ik mijn meiden niet zie, maar wel in een parkje ga zitten waar ik ook van alles op kan lopen.

Laaggeletterd, slechtziend en moeilijk ter been
In het begin begreep ik het allemaal niet. Ik hoorde dingen op tv en dan dacht ik: ‘Wat bedoelen ze daarmee?’ Ik werd er zenuwziek van, kreeg pijn in mijn maag en moest spugen. Ik had er geen zin meer in en stopte met eten en koken. Het was net of er een blok op mijn maag lag. Zie je wel, dacht ik, ik heb het ook. Toen dacht ik: ik kijk niet meer naar tv, alleen nog om 20.00 uur. Het gaat nu een stukje beter. Ik probeer weer te eten, maar het is lastig. Telkens moet ik kokhalzen. Maar ik moet, want als je niet eet ga je ook dood. Gelukkig krijg ik op zaterdag voor vijf dagen eten bezorgd.

Mijn handen zijn inmiddels helemaal ruw en kapot van al het handenwassen. De hele dag door was ik ze. Op tv hebben ze gezegd dat je je handen nu meer moet wassen. Dat doe ik.

De boodschappen haalde ik normaal zelf. Nu doet mijn dochter dat en moet ik ze opschrijven en aan mijn dochter voorlezen. Dat schrijf ik op mijn manier op en als mijn dochter belt probeer ik het voor te lezen. Afgelopen week hebben we wel een uur aan de telefoon gezeten, omdat ik gewoon niet kan lezen wat ik zelf heb opgeschreven. Gelukkig zegt ze dan: ‘Mam, doe maar rustig ik heb de tijd.’

Thuiszorg
Mijn thuishulp komt nog steeds eens per week. Dat gaat nu heel raar. Doet ze de woonkamer, dan ga ik naar de slaapkamer en doet ze de slaapkamer dan moet ik naar de woonkamer. Dit is zoals zij het wil. Ze komt bij zoveel mensen thuis en wil mij niet besmetten. Dat ze geen mondkapje en handschoenen draagt, maakt mij bang. Maar ook haar verhalen, dan vertelt ze wat ze allemaal heeft gedaan de afgelopen week en dan denk ik: waar ben je toch allemaal geweest? Dadelijk ben je besmet. ’s Nachts word ik wel eens wakker en denk ik: stel ze komt niet meer. Ik red het niet om het zelf te doen, wat moet ik dan?

Om naar uit te kijken
Soms zit mijn hoofd helemaal vol en dan lukt het allemaal niet meer. Gelukkig kwamen voor corona Conny en Joyce van De Haagse Stembevrijders iedere maand bij mij langs met klankschalen. Dat is zo heerlijk, daar kom ik helemaal van tot rust. Hopelijk zie ik ze nog dit jaar, want ik mis ze enorm. Maar als het allemaal echt helemaal voorbij is dan ga ik op vakantie. Afgelopen januari ben ik voor het eerst in mijn leven op vakantie geweest, dat was fantastisch. We gingen naar Gran Canaria. Ik heb tegen mijn dochters gezegd: ‘Als ik 70 word neem ik jullie mee op vakantie en jullie mogen zeggen waar we naartoe gaan!’ Daar kijk ik naar uit.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Een begrafenis in coronatijd
Deze week had ik een uitvaart. Nog nooit had ik meegemaakt dat er maar 30 mensen aanwezig waren. Het was heel apart, vredig en zo intiem. Als ik erover nadenk vind ik het eigenlijk mooier dan dat hele massale. Zijn collega’s die niet aanwezig waren, hebben een boek met persoonlijke verhalen over hem gemaakt. Na afloop hebben we dat met elkaar ingezien.

Mijn afspraak na de uitvaart heb ik afgezegd, ik was emotioneel moe. Het heeft mij ook over mijn eigen uitvaart aan het denken gezet. Wil ik het ook zo intiem? Ik zat natuurlijk wel in een andere positie, ik ben een vriendin van de overledene. Als partner of familie denk je er misschien anders over na.

Mijn man is op de Molukken
Mijn man was helaas niet bij de uitvaart. Hij is op 12 maart naar de Molukken vertrokken. Toen hij nog een kleine jongen was en afscheid nam van zijn opa om naar Nederland te gaan, zei hij tegen hem: ‘Vergeet ons niet.’ Die woorden heeft mijn man altijd bij zich gedragen en gezocht naar een manier waarop hij iets voor de Molukken zou kunnen doen. In 1969 heeft hij stichting Rela (wat betekent: vrijwillig) opgericht, wat later over is gegaan in stichting TitanE (wat betekent: over de brug) een landelijke vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor Duurzame ontwikkeling & Armoedebestrijding op de Molukken. Toen we hoorden over de lockdown, ook Indonesië ging op slot, vroeg hij mij: ‘Vind je dat ik terug moet komen?’ Ik zei tegen hem: ‘Schat? Heb je ervoor gebeden? Van mij mag je blijven. We gaan elke dag bellen, we bidden voor je gezondheid en dat je heelhuids weer terugkomt. Als jij het prettig vindt daar te blijven: Let it be!’

Inmiddels is bekend geworden dat er eind juni een mogelijkheid is naar huis te komen. Maar mijn man heeft daar zoveel werk te verrichten dat hij heeft besloten nog niet te komen. Daar ben ik het helemaal mee eens. Overigens: sinds hij weg is, is het veel schoner in huis, hij is echt een rommelkont. En we kletsen elke dag. Kan hij mij een dag niet bereiken, dan schakelt hij de hele familie in en hoor ik: ‘Jo! Je man is op zoek naar jou.’ Het is echt goed zo.

Een bibliotheek en schoondrinkwater voor de Molukken
Zelf ben ik betrokken bij stichting Sauwa die eveneens mooie dingen doet op de Molukken. Dertien jaar geleden hebben we met behulp van fondsen een bibliotheek gesticht en zorgen we dat met een drinkwaterfiltersysteem, schoon drinkwater wordt gemaakt.

Mijn nichtje heeft vorig jaar meegedaan aan de Nijmeegse vierdaagse, ze liet zich sponsoren en de opbrengst ging naar stichting Sauwa. Dat is zo’n mooi geschenk. Dit jaar zou ze weer lopen, maar helaas gaat de vierdaagse niet door.

Vrijwilliger raambezoeken in het verpleeghuis
In Nederland gebeuren nu ook hele mooie dingen. Medio mei werd ik gebeld door het woonzorgcentrum waar ik vrijwilliger ben of ik misschien wilde helpen bij de raamvisites. Natuurlijk wilde ik dat. In het begin vond ik het zo schrijnend. De bewoner die ik bracht heeft dementie en zag haar zoon helemaal niet zitten. Ze bleef maar op de microfoon tikken en haar zoon bleef maar herhalen: ‘Mama, ik ben hier, mam hier ben ik.’ Omdat wij de mensen niet aan mogen raken heb ik een verzorgster gevraagd te helpen haar hoofd wat te draaien. En eindelijk, na vijf minuten zag ze hem zitten. Ze zei: ‘Wat leuk dat je er bent, wat doe je daar?’ Dat deze mogelijkheid er nu is, dat is fijn!

Luisteren naar eenzaamheid
Je ziet nu dat het moeilijk is voor ouderen, zeker als ze niet zo’n groot netwerk hebben. Afgelopen weekend belde een kennis van mij, zij is ook al wat ouder. Ze had een meloen en die mocht ik hebben, want ze vond hem niet zo lekker. Ik opperde nog dat de buurvrouw hem misschien wel wilde hebben of de hulp, maar nee, hij was echt voor mij. Zo lief. Ik ben naar haar toe gegaan. Ze had heerlijke Bossche bollen in huis gehaald en na een paar uur kletsen ging ik met een boodschappentas vol spullen weer naar huis. Velen zeggen niet uit zichzelf dat ze alleen zijn, maar de signalen die ze afgeven moeten wij oppakken en hoe heerlijk is het dan om aan het eind van het gesprek te horen dat ze zo blij was met mijn bezoek. Het deed mij net zo goed als dat het haar deed.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Afimo was de regering voor
Het was 11 maart, ik weet het nog precies, we hadden club. Er waren heel weinig mensen. De angst zat er al in en dat terwijl corona nog helemaal niet eens zoveel in het nieuws was. Na afloop zaten we met een paar bestuursleden bij elkaar en zeiden we: ‘De mensen zijn huiverig om naar de club toe te komen. Weet je wat? We sluiten hem twee weken.’ Ook wij wisten toen nog helemaal niet wat het allemaal in zou gaan houden. De volgende dag hebben we iedereen een bericht gestuurd dat we tijdelijk sluiten. Diezelfde middag kwam Rutte met het bericht over corona in de intelligente lockdown. In feite was Afimo de regering een stapje voor.

De buurthuizen mogen nog niet open, dus wij zijn ook nog steeds gesloten. We bellen elkaar nu. Dat wordt erg op prijs gesteld, maar we missen elkaar en de activiteiten wel.

Handen wassen
Ik ga gewoon naar buiten, haal mijn boodschapjes, met als verschil dat ik nu met een boodschappenbriefje naar de winkel ga. Met dat briefje ben ik snel klaar. Zodra ik de boodschappen in de auto heb gezet en ik zit, pak ik de handgel. Overigens niets nieuws voor mij, Ik gebruik het al jaren en het zit ook al heel lang standaard in mijn handtas.

Mijn zus is wat spastischer in de omgang met de regels. Haar kinderen komen, maar blijven op 1,5 meter afstand. Bovendien wast ze vaak haar handen. Ik zeg haar: Je bent alleen thuis, niemand die je ziet. Waarom ga je 20 keer per dag je handen wassen? Waarvoor? Mensen worden naarmate ze ouder wordenvolgzamer. De regering heeft gezegd wat je moet doen en nu zijn ze zo bang om het anders te doen. Echt waar. Veel gaan niet naar buiten. Dan denk ik: goede genade, je kunt toch een rondje lopen? Corona hangt niet in de lucht. Niemand zegt dat je thuis moet blijven.

Woongemeenschap
Zeventien jaar geleden ben ik in een woongemeenschap voor Creoolse ouderen gaan wonen. Ik was destijds de jongste en werkte nog. Inmiddels wonen er ouderen met allerlei verschillende achtergronden. Je zou verwachten dat we allemaal dingen met en voor elkaar doen. Helaas is dat al jaren niet meer het geval. Sommigen helpen elkaar wel en er zijn nog wel wat activiteiten. Het wekelijkse kopje koffie en een bingo. Maar op de bingo komen meer mensen van buitenaf dan vanuit de gemeenschap. De voorzitter had deze al voor de toespraak van Rutte gesloten. Een van de bingospelers was op vakantie geweest naar Italië, maar achteraf bleek dat ze de bingo niet had bezocht.

Demonstraties ‘Black lives matter’
Ik neem de demonstraties ‘for granted’. Racisme is er altijd geweest, zeker in Amerika. Ik zie het in mijn leven -en ook niet in het leven mijn kinderen- veranderen. Het is jammer dat mensen zo onderdrukt worden. Zelf heb ik nooit discriminatie geproefd, maar het is er, dat weten we. Ik heb twee kleinkinderen die echt donker zijn. Wat er op hun pad komt straks als ze moeten gaan werken, zullen we zien. We voeden ze niet met een racistische gedachten op. Onze hele familie is een mengelmoes. Mijn opa was blank, trouwde in Suriname een Joodse vrouw en hun kinderen trouwden met degene van wie ze houden: Creool, Javaan, Hindoestaan, het maakt niets uit. Bij ons is het dus gewoon dat je alle rassen in je familie hebt.

Ik heb op de iPad de livestream van de begrafenis van George Floyd aangezet. Het duurde vier uur. Ondertussen heb ik op tv naar andere dingen gekeken. Het duurde te lang en was niet interessant meer. Je zal er maar vier uur gezeten hebben.

Femke mag blijven
Ze hebben voor wat betreft de demonstaties geleerd van Amsterdam. Het gaat nu echt op afstand. En ik vind: als je die afstand bewaard, waarom mag je dan niet demonstreren? Dat ze Femke hebben aangevallen vind ik jammer. Gelukkig gaat ze niet weg. Als ze de microfoon had gepakt en de mensen had gezegd dat ze weg moesten, dan had je rellen gehad. Ze heeft een beslissing genomen die op dat moment het beste was. Ik sta achter haar. In de Tweede Kamer wordt veel te veel geluld. Politiek is overal op de wereld hetzelfde. Allemaal: kiekeboe!