Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Allemaal ouwe troep
Corona vind ik heel erg en die hele toestand mag van mij zo spoedig mogelijk ophoepelen. Maar goed het is er, het is niet anders. Op radio en tv begin ik er wel een beetje van te balen. Je wordt er mee doodgegooid. Inmiddels hebben ze voor overdag allemaal ouwe tv programma’s geprogrammeerd, maar dat is ouwe troep. Ze weten gewoon niets nieuws te bedenken. Ik luister meestal naar een geheime zender, een piratenzender, daar wordt niet zoveel geluld.

Kinderen in de winkel
Het is overal een dooie boel. Ik zit thuis achter de computer, in de tuin, drink een biertje met een kameraad of mijn broer en neem de scootmobiel naar de supermarkt. Haal de boodschappen en ben weer weg. Er wordt gezegd: kom zoveel mogelijk alleen, en dan zijn er toch mensen die hun kinderen meenemen. Daar erger ik me enorm aan. Het stoort me. En die kinderen die zitten overal met hun klauwen aan. Als je dan wat aanraakt, koop het dan ook. Je weet toch wat je wilt hebben? Doe het in je mandje en wegwezen, en raak vooral niet al die verpakkingen aan. Ik zeg er niets van, want als je dat doet dan krijg je een grote bek en zeggen ze van die dingen als: ‘Waar bemoei jij je mee?’ De mensen willen het gewoon niet horen en ik begrijp niet waarom ze zich niet aan zo’n simpele regel kunnen houden.

Helaas kon ik mijn huis niet opruimen, want ik kan nergens met de rommel naartoe. En bij de stort willen ze liever ook niet dat je met teveel komt. Kom je toch met teveel, dan kan je de boel weer mee terug nemen. De mensen hebben ineens allemaal voorjaarsopruiming en gingen waarschijnlijk allemaal tegelijk naar de stort. Toen hebben ze de boel op slot gedaan. Als ik iets kwijt wil gooi ik het wel in de Kliko en past het er niet meer in? Dan doe ik het er de volgende keer wel in.

Facebook
Soms zet wat op Facebook, maar wat ik plaats slaat vaak nergens op. Ik wacht de reacties af en verwijder het na twee dagen weer. ‘Verpleeghuis in Delfzijl mag bezoekregeling verruimen: ‘Zoenen met mondkapje op’ vond ik gewoon leuk om te plaatsen. Het leek mij namelijk nogal onhandig om te zoenen met een mondkapje op. ‘Kappers mogen maandag weer open terwijl ze maandag gesloten zijn’ is er ook een. Maar dan lees ik vervolgens dat kapsalons maandagnacht om 00.00 uur hun deuren hebben geopend en ’s nachts gingen knippen. Dat vind ik een beetje overdreven.

Laatst postte ik ‘Worden mondkapjes vergoed door de verzekering?’ Dat is natuurlijk een beetje een domme vraag. Want ik weet ook wel dat je niets krijgt en je overal een eigen bijdrage voor moet betalen. Vorig jaar nog moest ik van de huisarts meer bewegen, dus ik ging op recept naar de sportschool en moest daar op een lopende band lopen. Zei mijn begeleidster na vier lessen: ‘Ik ga een paar weken op vakantie.’ Ik zei: ‘Ik ook!’ Was ik goed en wel thuis lag er een rekening in de bus van de sportschool van € 160,- en die kreeg ik niet vergoed. En dat voor vier lessen! Ik ben nooit meer gegaan. Lopen kan ik ook op straat, daar heb ik geen lopende band voor nodig.

Roken & corona
Met roken heb ik geen problemen. Ja, ik hoest af en toe wel en ik weet als ik kortademig wordt, het enige wat ik moet doen stoppen met roken is. Maar dat is ook niet zo eenvoudig. Ik heb het al vaker geprobeerd, maar dat lukt mij niet. Ik rook al vanaf mijn 13^e en ben nu 70. Eén keer ben ik drie maanden van het roken af geweest en toen toch maar weer begonnen, want dat niet roken beviel mij ook niet: je weet gewoon niet waar je met je handen heen moet. Als ik corona krijg, is het waarschijnlijk al te laat om nog te stoppen met roken. Ach dat zien we dan wel weer.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Kijken naar de zegeningen
Ons dorp is ook zwaar getroffen. Er zijn in het verpleegtehuis drie doden gevallen door corona en er waren behoorlijk wat zieken in het dorp. We zijn geschrokken, ook omdat het allemaal leeftijdsgenoten zijn. Aan de andere kant is het ook vrij rustig in het dorp en vind ik dat we ook mogen kijken naar de zegeningen die corona ons heeft gebracht: het milieu en de natuur die zich herstelt.

Ook bij de mensen merk ik meer belangstelling naar elkaar toe. De directrice van het verpleegtehuis vertelde dat hun huis zich nu nog meer onderdeel voelt van de dorpsgemeenschap en dat de mensen zich nu net zo druk maken over wat zich in het verpleegtehuis afspeelt als daarbuiten. Naast de schrijnende momenten heb ik ook het gevoel dat er rust is. Het ritme is over het algemeen relaxed. Mensen hebben allemaal tijd om vanachter hun heg een praatje te maken en de mensen die om de hoek wonen en gewoonlijk aan het werk zijn, leer je nu ook kennen.

Lichamelijke beweging
Soms zie je sporters die helemaal gefixeerd zijn op hun sport en nu zijn ze dat ineens kwijt. Dan denk ik: Wat doen die mensen nu ze niet meer naar hun sport kunnen? Wij gingen normaal ook naar de sportschool. Wandelen deden wij vrijwel nooit, het loopje naar de supermarkt was voor ons al lang genoeg. Maar dat was voor corona. Sinds corona is het anders. We hebben ons dagritme helemaal aanpast. Een wekker zetten we niet meer en we ontbijten met de krant. Daarna start de ochtendgymnastiek met Olga Commandeur gevolgd door Limburg in beweging. Vervolgens poetsen we wat in huis, halen boodschappen en maken en nuttigen de lunch waarna een wandeling volgt. Niet alleen dat loopje naar de supermarkt redden we nu heel goed, nee, we zetten dagelijks soms meer dan 10.000 stappen en zien het als mooie tijdbesteding. Bovendien komen we op plekken die we niet kenden. Wij zijn sinds corona hartstikke fit en gezond geworden. Dat is best leuk.

Koningsdag, 4 en 5 mei ’20 
Van koningsdag hebben we dit jaar niets mogen beleven. Vanuit mijn koren ben ik de laatste jaren betrokken bij de bloemenhulde op dodenherdenking en leg ik namens de veteranen een bloemstuk. Ook dit jaar. Om 14.00 uur mocht ik het bloemstuk leggen. Juist doordat er niemand was, was het enorm indrukwekkend. Normaal sta je daar met een paar honderd mensen, is er een drumband en wordt The Last Post gespeeld. Nu stond ik daar helemaal alleen. Toen ik ‘s avonds naar de Dam keek, kon ik mezelf een beetje inleven hoe het voor de koning, koningin en de anderen aanwezigen geweest moet zijn. Zo’n groot plein, helemaal leeg en daar loop je dan helemaal alleen overheen.

Op 5 mei was er helemaal niets te doen, zelfs niet voor de kinderen. Dat was een treurige aangelegenheid.

Ons oude campertje
We hebben een oud campertje uit 1991, daarmee gaan we er graag op uit. Afgelopen week toen Rutte vertelde dat het allemaal weer wat beter ging en de vooruitzichten werden geschetst, dacht ik: we schalen al een beetje af, per 1 juli zijn er weer een paar kleine campings open, we kunnen weer nadenken over een vakantie met dat oude campertje. We hebben onmiddellijk gereserveerd en kijken enthousiast vooruit. We blijven in Nederland, we willen ook niet meer zo ver, niet in de laatste plaats omdat de camper een vieze motor heeft en we daarmee in veel plaatsen niet mogen komen, bovendien rammelt hij. Dus we blijven dichtbij huis. Vorig jaar zijn we naar Twente en de Achterhoek geweest, dan merk je pas hoe mooi Nederland is. We zijn blij dat we in het verleden niet zoveel in Nederland met vakantie zijn geweest. Dat halen we nu in.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Moederdag
Afgelopen week waren de weersvoorspellingen voor Moederdag zo slecht, dat we besloten het een dag eerder te vieren. Dat was een goede beslissing. Het was heerlijk weer en we konden met zijn allen in de tuin koffie met een taartje eten. Van mijn zoon kreeg ik een puzzel van 1000 stukjes. Een goed cadeau, want met zo’n puzzel kan je een aardig tijdje bezig zijn. Binnenkort zet ik de kampeertafel dus weer in de kamer en ga hem leggen.

Vandaag, op Moederdag, heb ik ook nog een beetje feest en hoef ik niet te koken. Mijn man heeft bij een restaurantje eten besteld en dat hebben ze keurig thuisbezorgd. Ik ben helemaal blij: zorgzame kinderen en een zorgzame man. Wil je nog meer?

Mondkapjes
Ik hou iedereen flink op afstand en ga ook niet naar de winkels toe. Het meeste bestellen we online en als we iets vergeten dan hebben we een buurvrouw die regelmatig vraagt of we iets nodig hebben of mijn man gaat rond een uur of 18.00, als het rustig is, nog even naar de supermarkt.

Afgelopen week, tijdens een fietstocht, zagen we een groepje mensen met mondkapjes. Waarschijnlijk vinden ze het prettig om zo’n ding te hebben. Maar als je dan ziet hoe ze hem ‘even’ omlaag doen dan vraag ik me toch af of ze wel weten hoe ze dat moeten doen. Je mag namelijk alleen de elastiekjes aanraken. In onze krant stonden gisteren de patronen om zelf mondkapjes te maken. Er werd onderscheid gemaakt in: dames, heren, kleine kinderen en kinderen van acht tot twaalf. Het is echt niet moeilijk om ze te maken: vier lagen stof en een papieren zakdoekje ertussen. Mijn man opperde meteen dat ik ze misschien maar zelf moest maken. Dat ga ik niet doen. Als de wegwerp exemplaren ergens te koop zijn, dan koop ik ze wel. Veel makkelijker en bovendien die van stof moet je ook nog elke keer op 60 graden wassen.

Leven in vrijheid
Het zou fijn zijn als de onzekerheid voorbij is. Je weet helemaal niet wat er gaat gebeuren. Dan hoor en lees je over Duitsland dat ze daar de teugels weer wat loslaten en het besmettingsrisico omhooggaat. Dan denk ik: als je het hier los laat, wat gaat er dan gebeuren? Gisteren hebben ze in Leiden een winkelstraat af moeten sluiten vanwege te veel winkelend publiek. Je vraagt je dan toch af: waar zijn die mensen mee bezig?

Over de aanpak van Rutte ben ik best tevreden. Je merkt dat hij zijn onzekerheden heeft en moet vertrouwen op zijn adviesgevers. De toespraak van de koning op 4 mei was mooi. ‘Wij kunnen het, wij doen het samen. In vrijheid’ zijn woorden die mensen kunnen helpen in deze tijd. Je hoort nog wel eens over het vergelijk met de oorlog, maar voor mij is het grote verschil juist die vrijheid.

Wij zitten zelf ook in een gunstige positie. Als je geen baan of inkomen hebt, dan wordt het hard. Wij hebben ons AOW-tje aangevuld met een pensioentje. Wij zijn heel bevoorrecht. Daar ga je nu iets meer over nadenken. Je nam alles als vanzelfsprekend aan. Nu word je op de feiten gedrukt en zie je hoe goed wij het hebben. Je zal met een paar kinderen drie-hoog-achter zitten, hen les moeten geven en weet ik wat allemaal nog meer. Ja, dan hebben wij het goed. En alles in vrijheid.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Oud-marinier
Als oud-marinier stond ik bij dodenherdenking overdag altijd op begraafplaats Crooswijk en ’s avonds was ik met mijn maatjes in Hoogvliet. Vanmorgen heeft onze burgermeester een krans gelegd op de Coolsingel. Dit jaar ben ik thuis dat is vreemd, zeker omdat het juist dit jaar 75 jaar geleden is dat Nederland is bevrijd. Een alternatief is er eigenlijk niet. Ja, via de computer kan je een bloemetje leggen, maar dat is toch anders. Vanavond kijk ik naar de herdenking op De Dam en daarna schakel ik over naar Voetbal Inside.

Overlijden schoonzus
Corona is al heel dichtbij gekomen. Mijn schoonzus, zij woonde in een verpleeghuis, is overleden aan corona. De crematie was klein, er mochten maar 30 mensen aanwezig zijn en dat is inclusief de mensen die op het crematorium werken. Het was toch een beetje gek. Je kunt elkaar geen hand geven of even troosten. Na de korte ceremonie moesten we gelijk weer weg. Er was niets, geen koffie, geen cake. Het afscheid was mooi, maar de sfeer eromheen was anders.

We hadden iets van haar kamer in het verpleeghuis nodig, maar daar mochten we niet naar binnen. De zorg was erg behulpzaam, zij hebben het van haar kamer afgehaald en beneden in de deursluis neergelegd, waar wij het op mochten halen. De kamer wordt nu leeggehaald door mensen uit het huis, beneden neergezet en daar moet je het dan ophalen. Er is niet veel: wat meubels en kleding, maar ook een tv en materiaal van de provider die we terug moeten sturen. We hebben gezegd: ‘Laat de kraakwagen maar komen, dan is alles meteen weg.’ Anders had ik iemand in moeten huren om het leeg te halen en weg te brengen, nu is dat gratis. Dat scheelt toch 500 euro. Het materiaal van de provider moeten we terugsturen, dus we moeten nog even kijken hoe we dat gaan doen. Dat zijn de dingen waar je nu tegenaan loopt.

Geen biertje in de kroeg
Iedere vrijdag ging ik naar mijn kroegje. Potje bier, dobbelen en weer naar huis. Dat mis ik. Net als mijn klaverjasavond op donderdag. Nu zit ik thuis. Bij mooi weer ben ik veel buiten in mijn tuin te vinden, haal een boodschapje en fiets een rondje. Er komen nog wel eens mensen langs om even te ouwehoeren, maar meestal alleen. Via de computer heb ik ook sociale contacten en kan ik Facetimen. Af en toe speel ik online een potje klaverjas, maar niet te vaak, anders zit je alleen maar achter de computer.

Een mondkapje draag ik nog niet, maar is dat nodig, dan ga ik er een dragen. In Japan en China lopen ze al jaren met die dingen rond. Ik denk dat het nooit meer uit het straatbeeld zal verdwijnen. Op dit ogenblik denk ik nog wel als ik iemand met een mondkapje zie: Die is verkouden, maar eigenlijk weet ik het niet. Als ik verkouden word dan ga ik een mondkapje dragen, die heb ik niet in huis, maar ik kan er wel aankomen. En heb ik hem niet op tijd, dan trek ik mijn baret over mijn hoofd.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Dichtbij mijn kleinkinderen wonen. Dat was wat ik na het overlijden van mijn man wilde en ik verruilde mijn mooie vrijstaande, door mijn man eigenhandig gerenoveerde huis in Zwoelen (Gld), voor een appartement in Den Haag. Nauwelijks was ik gesetteld toen twee van mijn kleinkinderen mij meedeelden te verhuizen naar Noorwegen. Inmiddels woonden door omstandigheden mijn zoon en schoondochter bij mij in huis.

Ingeburgerd
In de twaalf jaar dat ik in Den Haag heb gewoond, heb ik me goed ingeburgerd. Deed aan van alles mee. Was lid van de Vereniging voor Plattelandsvrouwen, was als simulatiedocent verbonden aan de Haagse Hogeschool, bezocht undercover zorgorganisaties en beoordeelde hen op voeding en gastvrijheid. En ik was lid van een wandelclub, ging naar Engelse les, had een groot netwerk opgebouwd bij de kerk, en ben een paar jaar lang langs lagere en middelbare scholen getrokken om de kinderen mijn levensverhaal te vertellen. Ik vond het allemaal even fantastisch.

Oude bomen moet je niet verplaatsen
Helaas werd ik ziek: meningokokken. Mijn zoon en schoondochter betrokken hun eigen woning weer en daar zat ik, alleen in mijn appartement dat eigenlijk te groot voor mij was. Mijn dochter uit Amersfoort had de oplossing: ‘Mam! Kom bij ons wonen, ons huis is groot genoeg.’ En zo komt het dat deze oude boom op haar 82^ste verhuisde naar Amersfoort. Inmiddels heb ik mijn draai hier gevonden.

‘Oude bomen moet je niet verplaatsen’ zeggen ze, maar als je er zelf achter staat is het een goede stap. Bovendien doe je dan precies dat wat Rutte zo graag wil: ‘bij je kinderen wonen’ en nu ook met corona luister ik naar hem. Haha!

Wat als er nu iets gebeurt?
Eigenlijk ben ik net op tijd uit Den Haag weggegaan. Als ik mijn flat uitliep kwam ik vaak mensen tegen in het trappenhuis en de lift. Nu zit ik aan de buitenkant van Amersfoort en kan hier een rondje buiten lopen zonder dat ik mensen tegenkom. Mijn dochter is net als ik gek op lezen, ze heeft een grote bibliotheek. Quarantaine was nog niet begonnen of ik kreeg de eerste tien boeken al mee naar boven en laatst kreeg ik er ook weer twintig. Gelukkig hebben we dezelfde smaak. Inmiddels beeldbel ik met de kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Dat is leuk.

Tot afgelopen week had ik nog geen zieken in mijn omgeving, maar toen ging de telefoon. Mijn schoonzus is gevallen en is ook benauwd. Toen ik dat hoorde, wilde ik naar haar toe. Dat dat niet kan, maakt mij emotioneel en het breekt mij op. Natuurlijk heb ik wel eens gedacht: wat als er iets gebeurt? Hoe gaat dat dan? Maar nu het is gebeurd, is het een klap op mijn kop.

Ze zwaaien altijd terug
Komende week zou ik met mijn Engelse club een weekje naar Engeland gaan en in juni heb ik nog een cruise gepland staan. Gaat dat niet door, dan is dat jammer, maar erg is het niet. Kijk, ik heb nog veel leuke dingen, er zullen veel mensen zijn die de deur niet uitgaan. Vlakbij staat een bejaardenflat. Altijd als ik langsloop zwaai ik naar de mensen, ze zwaaien altijd terug.

Krijg ik corona, dan ben ik er geweest. Ik ben 83, heb een goed leven gehad. Een hele lieve man gehad, vier prachtige kinderen op de wereld gezet, schoonzoon en -dochters gekregen, kleinkinderen en nu zelfs, en daar had ik nooit over nagedacht, twee achterkleinkinderen. Ik heb het goed!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Carpe diem
Als ik morgen weg ben, dan ben ik weg. Zo simpel is het: Carpe diem.

Drie jaar geleden ben ik met mijn schoonzoon gaan ondernemen. We maken zeer betaalbare, verplaatsbare prefab woningen met een levensduur van 50 jaar (www.mybase.house). Het werk hiervoor gaat ook in deze tijd gewoon door, alhoewel ik merk dat het allemaal wat trager gaat.

Buiten mijn werk ziet mijn leven er ook anders uit. Mijn vrouw en ik ontwijken veel mensen. Voor corona kwamen onze kleinkinderen elke maandag eten. Die wekelijkse gezelligheid missen we allemaal. Misschien zien we ze op moederdag weer. Bij goed weer gaan we dan met zijn allen in de tuin zitten, uiteraard met inachtneming van een grote afstand tot elkaar. Andere sociale contacten missen we nu ook, evenals onze activiteiten: zwemmen, bridge en golf. Nu maken we dagelijks een lange wandeling in de bossen en om de week gaan we een dag of vijf naar ons huis in Zeeland. Vaak zijn we daar alleen.

Huisje in Zeeland
Na mijn pensionering hebben we een tweede huis, dat permanent bewoond mag worden, in Zeeland gekocht. Wij gebruiken het huis als vakantiewoning. Het is op dit moment toegestaan overdag als toerist in Zeeland te bivakkeren, maar je mag er nog niet overnachten. Dat deden wij wel en jawel, we kregen controle van een handhaver. Mijn vrouw en ik doken achter de bank. Gelukkig is hij verder niet op onderzoek uitgegaan. De volgende avond zijn we toch uit voorzorg de slaapkamer ingegaan: gordijnen dicht, tv aan. Dat wil je niet: jezelf moeten verstoppen in je eigen huis. Inmiddels hebben we dit eenvoudig opgelost. Mijn vrouw heeft zich over laten schrijven naar de gemeente waar ons vakantiehuis staat. Zij is nu een Zeeuwse, ik blijf een Brabander en we hebben een Latrelatie. We kunnen samen erg lachen om de situatie en de oplossing die uit nood is geboren. We zien wel hoe dit af gaat lopen. In ieder geval verblijven we nu ook ’s nachts legaal in ons Zeeuwse vakantiehuis.

Ingezonden brieven Telegraaf
Af en toe kruip ik achter de computer om een ingezonden brief te schrijven aan De Telegraaf. Zo ook onderstaande, tot op heden niet gepubliceerde brief, die ik schreef naar aanleiding van een gesprek bij OP1.

Is het niet erg onverstandig Nederland nog zo lang op slot te doen?

De regering wordt eenzijdig geadviseerd door medici, welke allen een veilige semi-overheidsbetrekking hebben. Zo is er geen inbreng vanuit de maatschappij en bedrijfsleven en zullen de problemen nog zeker een jaar voortduren. Het gevolg is, dat mogelijk 30% van alle bedrijven failliet gaan met 1 miljoen jongeren in de bijstand. De belastinginkomsten zullen met 200 miljard worden verminderd over 2020.

Zou het niet beter zijn het virus nu zijn gang te laten gaan? De IC ruimte is volop aanwezig in Duitsland tegen betaling natuurlijk. Wanneer de kwetsbaren en ouderen zoals ik nog enkele maanden worden beschermd en afgezonderd, kunnen de jongeren en gezonde mensen de economie weer opstarten. Na enkele maanden is 60 % besmet geweest en kunnen daarmede de rest beschermen voor het virus.

Is angst geen slechte raadgever?

Zo denk ik erover en denk dat het een goede oplossing is om IC capaciteit in Duitsland in te kopen. Daar hebben ze vier keer zoveel bedden als bij ons. Als we dat doen, dan kunnen we de teugels een beetje laten vieren. Het leed dat er nu is en nog komt is volgens mij groter dan het leed van het virus.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Geen dagopvang voor mijn man
Mijn man wilden wij zo lang als mogelijk bij mij thuishouden, we hadden alles goed geregeld. Hij is 90 en heeft dementie. Drie dagen per week ging hij naar de dagopvang. Op die dagen werd hij ‘s morgens vrolijk wakker en zat al een half uur voordat hij door het busje werd opgehaald te wachten. We waren zo blij dat het daar zo goed ging. Voor mij was dat ook heel fijn, even tijd voor mijzelf en mijn vrijwilligerswerk. Sinds de verpleeghuizen niemand van buiten meer toelaten, is de dagopvang ook gesloten. Nu word ik iedere morgen wakker en denk: Hoe is zijn humeur vandaag? Het is niet makkelijk, mijn gevoel zegt dat hij nu harder achteruitgaat.

Ze hoeven niet alles te weten
Voor onze kinderen is het vervelend dat ze niet naar binnen mogen komen. Soms heb je dat contact gewoon even nodig. We bellen veel en soms zijn ze er ineens. Gaan ze voor het open raam staan en zo kunnen we toch prettig praten. Ze zeiden: ‘Mam als jij ook ziek wordt, zijn we verder van huis.’ De eerste anderhalve week van het gebeuren was ik ziek en dat heb ik ze niet verteld. Eigenlijk waren ze een beetje boos toen ze het hoorden. Maar als je het tegen de een zegt, weet de rest het ook en ik moet de kinderen ook rust geven. Ik ben al zo dankbaar dat ze veel voor mij doen.

Italië
Mijn man is geboren en getogen in Italië en voor mij, de liefde, op 27-jarige leeftijd naar Zeeland gekomen. Ik kan wel Italiaans, maar we hebben altijd Nederlands gesproken. Hierdoor is hij zijn Italiaans kwijt. Communiceren met zijn zus in Italië is daardoor niet meer mogelijk. Dat is heel spijtig. Ik kan wel wat Italiaans, maar het is niet toereikend om een goed gesprek te voeren. Dat is normaal al lastig, maar nu helemaal. Zij zitten ook in een rare situatie en ik kan niet uitleggen hoe met haar broer is en hoe ons leven er nu uitziet.

Vrijwilligerswerk
Lang geleden heb ik samen met mijn man een club opgezet voor ouderen. Inmiddels verzorg ik samen met twee vriendinnen drie middagen per week activiteiten voor een clubje van zo’n 100 ouderen. We zijn al wat ouder, maar hebben behalve een klein beetje subsidie geen hulp van wie dan ook, dat is fijn. Het ouder worden zorgt er al voor dat je meer op gehokt zit en dan mis ik nu het samenzijn toch wel heel erg. De mensen die het heel hard nodig hebben bel ik regelmatig. Zij geven dan weer aan de anderen door dat ik heb gebeld en dat ze de groetjes krijgen. Zo houden we toch een beetje contact.

Bingo
Ik weet niet wanneer we weer samen mogen komen, misschien pas na de zomervakantie? In juli hadden we nog een bingo gepland. De club staat vol met tassen met prijsjes. Binnenkort zal ik er doorheen gaan en kijken wat tegen de houdbaarheidsdatum aanzit, dat kunnen we weggeven aan de vrijwilligers. Dat we nu dicht zijn is ook vervelend voor de inkomsten. De zaalhuur gaat gewoon door, maar gelukkig heb ik kunnen regelen dat dat voor ons wordt betaald.

We gaan door
Mijn leven is veranderd, ik voel me anders en de zorgen zijn groter. Het is stil en nadat ik even tot rust was gekomen, heb ik mijn schouders er weer onder gezet. Ik zit in een molen, draai mee en leer er een heleboel van. Ik denk dat het nog maanden gaat duren voordat we onze clubjes weer kunnen draaien. We gaan het zien, ik ga door!

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Het verzorgingshuis waar papa nu woont, is zijn derde huis. Hij woont op een gesloten afdeling. Een afdeling met alleen mensen met dementie. In die zin zijn het allemaal soortgenoten van elkaar. Het grote verschil is dat hij de enige is met een migratie achtergrond en na het overlijden van zijn buurman, ook de enige man. Hij woont hier nu drie jaar. Afgelopen december stopte papa met eten en kregen mijn broers en ik het advies de begrafenis voor te bereiden. We hebben er toen voor gezorgd dat er iedere dag iemand papa ging helpen met eten. Papa knapte op, hij leeft.

Lockdown
Papa zit nu zes weken binnen. Ik breng salades met olijfjes en probeer via de zorg contact met hem te krijgen. Dat is moeilijk. Ook de manier waarop het vanuit de organisatie is geregeld, vind ik moeilijk. Dat gaat via brieven en mails. Het is jammer dat ze ons niet bellen, dan kunnen we reageren en van gedachten wisselen.

Eerst kwam er de halve lockdown: niet in de huiskamer komen, niet met te veel mensen op de kamer en handen wassen. Een paar dagen later kregen we een mail: totale lockdown. Ik baalde. We hoorden verder helemaal niets, niets! Ik voel me machteloos: hoe gaat het met papa? Eet hij nu wij er niet meer zijn ook goed? Heeft hij schone kleren aan, wie knipt zijn nagels? Je smacht naar antwoorden op deze vragen. Op LinkedIn zag ik allemaal mooie voorbeelden en initiatieven voorbijkomen voor de ouderenzorg, ik heb de zorgorganisatie getagd. Vrijwel direct werd ik gebeld en is mij verteld dat ze bezig zijn met beeldbellen. Ik krijg nu ook op mijn verzoek een keer per week een verslagje.

Beeldbellen
In eerste instantie probeerde ik via de privé-telefoon van de EVV-er te bellen, maar toen het de volgende dag zover was, lag haar telefoon nog thuis. Een dag later zouden we het opnieuw proberen. Helaas, de batterij van haar telefoon was leeg. Een collega werd gevraagd, maar bleek geen internet te hebben. Als het door techniek misgaat is het niet erg, maar het lijkt erop dat het hier ook misging door menselijk handelen. Dan voel je je afgepoeierd. Dat is niet leuk. Ik voel me een zeikwijf, terwijl ik zo ontzettend mijn best probeer te doen en ook altijd aan de zorg vraag hoe het met hen gaat. Ik wil aangehaakt blijven, dit samen doen met begrip voor iedereen.

Inmiddels is het gelukt en zie ik papa. Dat doet me meer zeer dan ik dacht, hij kijkt zo door me heen en reageert bijna niet. Ik ben verrukt als hij wel vrolijk is en probeert te ‘praten’. Na twee weken, heb ik gevraagd eens per week te beeldbellen. Papa snapt het allemaal niet en bovendien weet ik ook niet of we op ‘zijn beste moment’ van de dag bellen. Ik snak naar meer contact met hem, maar of beeldbellen dat is betwijfel ik. Ik zie uit naar de dag dat we weer in de zon pannenkoeken kunnen gaan eten en wandelen samen. Ik ben meer dan ooit dankbaar voor de goede verzorgers die er zijn voor hem.

Mijn emoties
De laatste keer beeldbellen vroeg ik aan de verzorgende: ‘Wil je papa een aai over zijn gezicht geven?’ Ze deed het (zonder handschoenen). Ik brak. Ik wilde het liefst door de telefoon klimmen en hem zelf een aai geven. Verdriet voelen kost ook energie, dat vergeten we wel eens. Gelukkig heb ik genoeg afleiding: mijn werk voor migrantenouderen, onze tuin die ik vul met plantjes, ik haak, lees, wandel over het strand, bel vrienden en geniet enorm van het eten dat mijn man die er altijd maar weer voor mij is, maakt.

Mijn hoofd begrijpt het echt allemaal wel, maar mijn hart doet zeer. Er lijkt weinig tijd en aandacht over te zijn voor mantelzorgers. Dan lees ik weer dat er een Zorgladder is of onderzoek wordt gedaan en dan denk ik: ‘Wat heb ik daaraan?’ het is allemaal zo rationeel. Het gevoel, de compassie mis ik. Wat ik zie zijn maatregelen. In Nederland doen we veel met het hoofd, er is weinig aandacht voor het hart.

Andere mantelzorgers
Er zijn heel veel mantelzorgers in een soortgelijke situatie. Ik neem geen contact met anderen op, maar anderen wel met mij. Ze reageren op mijn verhaal en herkennen zich daarin. Dat zijn met name Turkse mensen. Mijn blog https://www.facebook.com/dagboekvaneenmantelzorger/ wordt gedeeld op Mantelzorgelijk. Zij zijn heel goed bezig en maken veel tamtam. Ook deel ik berichten op sociale media, mensen reageren daarop. Zelf heb ik op dit moment helaas niet veel te geven.

Tenslotte
Ik werk aan veel mee om mijn verhaal te delen. Ik verschijn in tv-programma’s, laat me interviewen voor de krant en nu ook voor dit platform. Het praten over de situatie doet mij goed, het heelt mij, ik moet iets doen. Helaas heb ik tot op heden nog nooit het idee gehad dat ik serieus word genomen door bestuurders, politici en onderzoekers. En papa? Ik ben blij dat hij het allemaal niet meer snapt en ben super trots op hem. Mijn sterke papa, die er altijd het beste van maakt en zich aanpast aan de omstandigheden.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Tijd voor papierwerk
Mijn dag begint met uitslapen. Pas rond half tien kruip ik onder mijn dekbedje vandaan. De dag begin ik met ontbijt en nadenken wat ik aan ga trekken. Heb ik zin in een pyamadag of kleed ik me gewoon aan? Ik ben erg gelovig en mediteer iedere ochtend een uur. Daar voel ik me goed bij. Mijn leven speelde zich voorheen voor een groot gedeelte buiten de deur af.  Nu dat niet gaat, ga ik elke dag bij mezelf, thuis op de koffie. Dat is zo gezellig en ik heb er altijd een lekkere verwennerij bij.

In deze tijd heb ik en beetje meer tijd voor mijn papierwerk. Ik knip van alles uit kranten en tijdschriften en verdeel ze onder in drie mappen: algemene stukjes, puzzels en recepten: niet te lang, niet te ingewikkeld. Nu heb ik tijd die mappen door te nemen, de stukjes te lezen en puzzels te maken.

We dragen monddoekjes
Mijn vriend Sjaak haalt mij elke zaterdag met de auto op. Dat is altijd weer lachen. Hij speelt chauffeur en ik zit schuin achter hem, beide dragen we een monddoekje. We hechten niet zoveel waarde aan het doekje, maar we dragen het toch. Ook om een beetje gek te doen. Mijn mannetje moet elke dag een rondje lopen, dat is een Nederlandse gewoonte en dat krijg je er niet meer uit. Een loopt voorop en de ander volgt op anderhalve meter afstand. Thuis zitten we ook braaf anderhalve meter uit elkaar en als we de keuken binnen gaan neemt de een de ene deur en de ander de andere. Dat is ons vermaak. We hebben geen tijd voor eenzaamheid, want we letten erop dat dat gevoel geen moment naar boven kan komen.

Liefde als remedie
Corona gaat verdwijnen, het wordt minder. Ik wijs iedereen erop dat dit niet normaal is en dat het van hogerhand wordt geregeerd. In alle landen is dit tegelijkertijd gaande. Kijk eens naar Parijs, Rome, Madrid, Londen en andere grote steden. Ze zijn allemaal leeg. Dat is niet normaal en als mensen dat niet kunnen begrijpen, dan voelen ze het nu. Lief doen dat is de enige remedie. Het gaat goedkomen, maar niet wanneer wij willen. Ik ben heel gelovig, nu helemaal. Mediteren en bidden doe ik in deze tijd vaker. Ik bid voor iedereen die zich inzet in deze strijd en voor mensen die extra gebed nodig hebben. Kletspraat zullen sommigen zeggen, maar dit is zoals ik het zie en beleef.

Curaçao
Eind mei zou ik naar Curaçao gaan om bij de Heilige communie van mijn kleinzoon te zijn. Alles was al geboekt en geregeld. Helaas pindakaas. We sturen regelmatig appjes en bellen. Het is maar goed dat daar een lockdown is. Rijden ze normaal uit verveling rondjes in de auto, nu zitten ze thuis. Tegen de kinderen zeg ik: hou je rustig, volg de regels, kijk niet de hele dag tv, hou geen tellingen bij van hen die er niet meer zijn en vooral: blijf bidden.

Corona legt de wereld (en ook het werk van GetOud) grotendeels stil. 70-plussers zijn een kwetsbare groep. We vragen hen hoe zij deze tijden beleven.  

Bakkie koffiedrinken
Het nadeel van ouder worden is dat je niet meer zoveel slaapt. Rond zeven uur ben ik er wel uit en dan ga ik eerst op mijn dooie gemak de honden uitlaten. Dat doe ik een paar uur later nog een keer en daarna nog een keer of drie, vier. Voor de rest is er niet veel meer te beleven. Je mag weinig, maar vervelen doe ik me niet. Af en toe zit ik achter de computer en ik kijk tegenwoordig naar 24Kitchen, daar keek ik normaal nooit naar. Wat ik echt mis is dat we niet even ergens een bakkie koffie kunnen drinken. Mijn vrouw werkt in de zorg en heeft nu vakantie, maar vandaag is ze toch naar het werk gegaan.

Tattoo conventions
Normaal was ik 20 – 30 weekenden per jaar pleitte, naar tattoo conventions. Wat dat betreft is het nu een stil wereldje. Begin maart was de laatste. Daar liepen nog een paar duizend mensen rond te banjeren, dat is nu niet meer voor te stellen. Al een tijdje dacht ik: Zit ik hier nog ieder weekend op te wachten? Dadelijk word ik 70. Misschien kan ik er nu aan wennen dat ik niet meer zo vaak wegga. De conventions waren al een beetje aan het afzakken. Het trekt jongeren niet, dus het zijn vaak dezelfde koppen die je tegenkomt.

De mensen van de tattooshops zitten zich nu rot te vervelen. Ze mogen niet werken. Veel proberen overeind te blijven door tegoedbonnen te verkopen. Je betaalt nu 100 euro en krijgt er als ze weer opengaan 125 euro voor terug.

Een hoop heisa
Inmiddels zit ik dichter bij mijn dood, dan dat ik nog zal leven. Ik heb een mooi leven gehad. Komt corona dan komt het en komt het niet, dan heb ik mazzel.

Dat het virus gevaarlijk is begrijp ik, maar er wordt een hoop heisa omheen gemaakt. Ik vind het allemaal een beetje overdreven zoals ze doen. Het enige wat ik niet snap zijn de jongelui die blijven maar bij elkaar komen en doen alsof ze gek zijn. Dan denk ik: Hebben jullie geen ouders die tv kijken en naar wie jullie moeten luisteren?

Corona apps
Die apps zijn het begin van het einde. Dan kunnen ze mijn gegevens overal voor gebruiken en is mijn privacy helemaal weg. Ze kunnen wel zeggen van m’n zus en m’n zo, maar mijn privacy waar blijft die? Het is ‘zogenaamd’ goed, maar ik heb mijn twijfels. Alleen als ze hem verplicht stellen, zal ik hem gebruiken. Ik denk ook dat er andere dingen achter zitten. Net als dat we nu contactloos moeten betalen, volgens mij willen ze gewoon van het contant geld af. En ineens zijn er allemaal bedrijven die mondkapjes gaan maken, maar het is nog niet bewezen dat het helpt. Ik weet niet of ze er ook een spelletje van maken om geld te verdienen. Ondanks al mijn twijfels denk ik: Laat ik maar het zeker voor het onzekere nemen.